113th nga pagsaulog sa Rizal Day gipahigayon

Bisan wala ang Gobernador sa Lalawigan, Gob. Oscar Moreno nga kasamtangan anaa sa usa ka hospital ning dakbayan, Ang kagamhanang probinsyal pinaagi sa OIC niini nga si Bise Gobernador Norris Babiera ,mga sakop sa SP ug mga department heads sa kapitolyo ang nagmalampusong mipahigayon sa ika-113th Rizal Day.

Sa laing bahin didto usab sa Kauswagan Kiosk sa Divisoria gipahigayon usab sa mga empleyado sa City Hall nga gipangunahan ni City Mayor Constantino”Tinnex” Jaraula, Bise Mayor Vicente”Dongkoy” Emano ug mga konsehal apil na ang mga empleyado sa City Hall ang mipahigayon usab sa ilang selebrasyon.

Sa iyang mensahe, matud pa ni Bise Gobernador Babiera nga kinahanglan tamdan gayud ang gibilin nga mga buhat ug pulong ni Bayaning Dr. Jose Protacio Rizal diin sulod sa 113 na ka tuig nga paghandum sa iyang kamatayon kini gayud ang usa sa naghatag ug puwersa sa kausaban sa atong nasud.

Bisan pa ngadto sa mga kabataan nga nagtubo karon, kinahanglan nga ipadayon ang maong paghandum kay kini nagtimaan sa usa ka maayong kinabuhi kung ihandim sa kinabuhi sa maong bayani sa nasud. Ang mga kabataan ang ugma ning katilingban.

Giluwatan usab sa bise Gobernador ang duha ka mga importanting libro nga gisulat sa bayani, ang El Filibustreismo ug ang Noli me Tangere nga maoy naghatud ug “social ideas” aron maangkon ang tinuod nga demokrasya, kinahanglan nga kini tagaan ug dakung pagtagad ug panlimbasugan nga tahuron ug sundon.

Sa laing bahin, gipadayag usab sa duha ka inilang mamumulong nga sila City Mayor Jaraula ug Bise Mayor Emano , nga ang kinabuhi ni Rizal angayan gayud isilsil sa mga alimpatakan sa mga kabatan-onan, kay sila ang suga ug paglaum sa karon nga katilingban.

Tinuod nga adunay mga kabataan nga nahilambigit sa illegal nga buhat, apan dili pa ulahi ang tanan kung ang mga ginikanan ug katilingban ang motabang sa pgsulbad sa maong mga buhat aron ang kabataan ang mahilayo gayud sa maong kadaut ug matagaan sila ug dugang pagmaymay ug pagtuon aron dili sila mahipunta sa kalisud ug kasakit ug pagka-walay edukasyon.PJTremedal

7 anyos nabanggaan sa porlon

NAPUTOS sa mga samad ug bun-og sa iyang kalawasan ang usa ka 7 anyos nga bata human mabundol sa usa ka porlon alas 7:00 ang takna sa buntag sa Intergrated Bus Terminal sa Agora, Barangay Lapasan ning syudad sa Cagayan de Oro.

Ang biktima giila nga si Jecel Solamen, 7 anyos, ug molupyo sa San Lazaro, Agora, Barangay Lapasan ning syudad sa Cagayan de Oro.

Sa imbestigasyon nasayran nga mitabok sa dalan ang maong biktima sa dihang usa ka naghaguros nga porlon ang mibangga ngadto kaniya.

Maayong pagkalagpot sa biktima hinungdan sa iyang naangkon nga mga samad ug bun-og sa iyang kalawasan.

Dali usab nga gidala sa Northern Mindanao Medical Center sa drayber sa maong porlon ang bata aron katambalan.

Giako usab sa tag-iya sa maong purenarya nga mihangyong dili magpaila ang tanang galastuhan sa pagpatambal sa maong biktima bugti sa ilang obligasyon sa maong bata.

Ning pagbalita, luwas na sa makuyaw nga kahimtang ang maong 7 anyos nga biktima. Rey B. Cabaraban

2010: Kinabuhi ampingan, disgrasya likayan

Karong adlawa, Disyembre 31 maoy kataposang adlaw sa tuig 2009 ug unya sa alas dose sa tungang gabii sugaton ta ang 2010, Sa mga intsik kini ang tuig sa Puthaw’ngTigre (Metal Tiger – Years 1950 and 2010 - Assertive, competitive and sharp, once Metal Tigers set their sights on their goals there’s no stopping them. They’ll always do what’s necessary to remain at the center of attention. Metal Tigers tend to jump to conclusions; a behavior they need to work at improving.). Kung atong hubaron kini sila dili gayud mabadlong ug deretsohan kung motuki ug bisan unsang matang sa pagpanginabuhi, walay pugong-pugong walay gikahadlokan.

Ning tuig 2010, nagpabilin gihapon ang tradisyong Pinoy, ilabi na gyud sa pagsugat niini, buntag pa lang mga kabataan nagsige na ug pagdula sa ilang mga pabuto, mga ginikanan busy usab sa pagpangandam alang sa media noche, Usahay mahikurat na lang kung usa sa ilang pinangga ang nabuthan o nadisgrasya tungod sa maong pabuto, gi-dili man o gitugutan kinahanglan mag-amping aron dili mahisugamak sa pagkadisgrasya.

Bisan pa nga mahal ang palaliton karon gikan sa pagka-on,pang-gasa, sinina, dula-an, ug uban pa nga sarang gamiton inig sulod sa bag-ong tuig, mas mahal gayud ang kinabuhi sa tawo kay kini sagrado walay presyo, ug dili gayud itugot sa kahitas-an nga kini ang pagatamastamasan, gani sa kanunay nga panahon kinihanglan kini ampingan.

Kini ang templo sa iyang gingharian dinhi sa kalibutan, busa tawo pag-amping gayud sa imong kinabuhi. Karong tungang gabii, daghan na ang pagbadlong, pagmay-may ug mga suhestyon nga likayan gayud ang pagpabuto sa mga libintador, kwites ug uban pa kay kini delikado ug makadisgrasya, gani aduna may bala-od (R.A.7183) kabahin sa paggamit niini.

2009 tuig nga molabay, ubay-ubay na ang nadisgrasya, namatay, ug nakuha-an ug parti ang kalawasan , ug uban pang problema sa tawo apil na niini ang pagamit sa mga pabuto kay lagi naghilabi ang kompyansya ug walay pagpakabana,ug walay pagtahud sa katungod sa uban, nasusama sila sa usa ka tigre nga moasdang bisag dako ang kaaway ug kaatbang.

Ang Pangagamhanan, kapolisan, mga doktor, ug uban pa nga nagpakabana kabahin sa disgrasya sa mga pabuto ang walay puas sa pagpahinumdum sa katawhan, unta karong gabii kinabuhi ampingan, pagpabuto bantayan ug likayan. Mae P. Eduque

Lineman sa kuryente nahagbong

Nagpabilin pa sa Northern Mindanao Medical Center ang usa ka lineman sa kuryente human mahagbong sa gikat-kat niining poste alas 11:00 ang takna sa buntag niadtong Domingo sa lungsod sa Catarman, probinsiya sa Camiguin.
Subay sa report nasayran nga ang nasangpit nga biktima buot mag-ilis ug suga sa poste sa maong lungsod sa dihang nahitabo ang maong aksidente.
Ang biktima giila nga si Ariel Ucab, 36 anyos, minyo ug sakop sa Camiguin Electric Cooperative nga nakabase sa lungsod sa Mambajao, sa maong probinsya.
Naangkon sa biktima ang samad ug bunol sa iyang ulo, ingon man usab bun-og sa iyang lawas human molagubo sa yuta.
Kasamtangan nga giatiman sa mga doctor sa maong balay tambalanan gumikan sa iyang naangkon bunga sa maong hitabo. Rey B. Cabaraban

4 anyos nga bata, gidagit aron ibaligya?

Padayon pang gipangita karon sa mga otoridad ang usa ka ginang nga midagit sa usa ka 4 anyos nga bata sa syudad sa El Salvador alas 2:00 ang takna sa hapon niadtong Sabado, Disyembre 26 ning bulan.
Ang nasangpit nga 4 anyos nga bata giila nga si Ashly Rolo, sa Barangay Molugan sa nasangpit nga syudad.
Samtang gitumbok nga suspek mao si Cristy Unsay, hingkod ang edad, minyo ug molupyo sa Landasan, syudad sa Cotabato.
Giasoy pa sa apuhan sa biktima nga giilang si Dionelio Boquiron, 52 anyos, ug molupyo usab sa maong syudad, nga ang maong bata gibilin kaniya sa mga ginikanan niini gumikan kay nanarbaho man kini sa Metro Manila.
Dako ang pagtuo sa maong apuhan nga posibleng ibaligya niini ang maong bata hinungdan sa ilang gibating kabalaka.
Subay usab niini, ang mga ginsakpan sa kapolisan sa syudad sa El Salvador naningkamut sa pagtultul sa dapit nga gitagoan sa maong akusado nga midagit sa biktima.
Kasamtangan nga giandam na usab ang kasong kidnapping batok ni Unsay sa korte samtang dili usab mahimutang ang ginikanan sa maong bata sa kahimtang niini sa kamot sa maong kidnaper. Rey B. Cabaraban

Bise mayor nangulata?

HILABIHAN kabunol sa usa ka Barangay Kagawad human gitabangan ug kulata sa lungsod sa Villanueva, Misamis Oriental alas 8:00 ang takna sa gabii niadtong Lunes, Disyembre 28.
Ang biktima nga barangay kagawad giila nga si Barangay Kagawad Jake Seriña sa Barangay San Martin, sa nasangpit nga lungsod.
Samtang gitumbok nga suspek mao ang Valcurza Brothers nga gipanguluhan ni besi mayor Ben Valcurza sa nasangpit nga lungsod.
Nasayran nga usa ka barangay health worker ang gipangita sa maong biktima ug naalaan nga usa ka espiya ni Mayor Juliette Uy sa maong lungsod.
Basi sa pamahayag sa maong opisyal sa barangay nga gikulata siya matud pa ni besi mayor Ben Valcurza hinungdan sa mga bun-og nga iyang naangkon.
Butyag pa usab niini, nga usa sa mga kadagan sa umaabot 2010 eleksyon mibunol ngadto kaniya.
“Daghan kaayo sila sir,ug ila kung gipasa-pasa pagkulata”, butyag pa ni Seriña.
Gipaningkamutan nga mahinabi sa Birada News Daily ang kampo ni Besi Mayor Ben Valcurza apan pakyas.
Si Mayor Juliette Uy sa iyang bahin, hugot nga mikondinar sa maong hitabo.
Sigun pa sa mayor, nga dili maayo ang gihimo sa iyang besi mayor ug angayan nga pasakaan ug tukmang kaso.
Ang akusadong besi mayor uban sa iyang mga kagawad maoy makig-atbang ni Mayor Juliette Uy pagka mayor sa maong lungsod sa 2010 eleksyon. Rey B. Cabaraban

Kampanya = Kaila + Kawarta; kini ba ang sumbanan?

Usa ka bulan gikan sa atong pagsugat sa bag-ong tuig 2010, sugdan na sa mga kandidato ang ilang pagkampanya aron ilang iasdang ang ilang mga tinguha sa katawhan diin sila pagapili-ion kung angayan bang mangatungdanan sa ilang gipili nga posisyon sa panggamhanan, Pildi o daug sila nagasalig gayud sa ilang mga kaila, impluwensya, dugangan ug kwarta basta walay tikas agwanta gayud makalingkod lang sa maong posisyon.

Sulod sa usa ka bulan ug tunga (45 days) alang sa local nga panggamhanan ug tulo usab ka bulan alang sa mga kandidato nasyonal (90 days) ang igahin sa mga buot magpapili karong umaabot nga eleksyon sa Mayo 2010 aron gayud sila ilhon sa mga pumipili nga katawhan.

Kampanya diri, kampanaya didto, kawarta diri, kwarta didto, kaila diri, kaila didto, kini sa kanunay ang gamiton sa mga kandidato aron modaug lang wala pay labut ang tikas nga kung kinsa ang adunay daghang mosuprta, ug magpaluyo ngadto kanila, impluwensya gayud sa ilang kandidatura ang ilang saligan. Bahala na ug makalimtan ang ilang plataporma.

Sa eleksyon sa Mayo, bag-o na ang pamaagi sa COMELEC kini ang gitawag nga “Full automation” diin modernong gamit gama sa China pinaagi sa contratista nga Smartmatic, Inc. kini gitawag nga PCOS kun Precinct Count Optical System ang ipangbutang sa mga presinto diin ang mismo botante ang mosulod sa ilang mga balota ug kini”automatic” nga iphon gilayon, apan kung masayop sa pagpa-itom sa gamayng lingin nga murag itlog, o dili ba kaha sobra sa ihap nga ibotong posisyon, kini purnada ug dili paga-iphon, purnada ang ngalan sa gipiling kandidato.

Sa mga kampanya usab sa COMELEC kini ang gipanghingusgan sa dili pa moabot ang eleksyon, sumala pa , nagkinahanglan ang COMELEC ug 82,2000 mil ka mga PCOS machines aron ibutang sa 72,000 ka mga presinto sa tibook nasud diin nahimantala nga adunay 44,279,037 milyones ka mga bontante wala pay labot kung pila ang nakarehistro sa extension sugod niadtong hinapos sa Disyembre ngadto na arong Enero, diin gitugtan sa korte suprema nga tagaan ug extension asng mga botante nga wala makarehistro.

Matud pa sa usa ka ordinaryong botante (wala magpaila) nga sa karon nga eleksyon dili gayud mawala ang kwartahay, ilabi na kadtong adunahang kandidato nga duna pay impluwensya ug daghan kaila, sila ra ang mudaug nanghinaut na lang ta nga kun sila ang mapili dili sila mahikalimot sa ilang plataporma. “OO dili gayud ika-limod, sila gyud ang modaug” matud pa niini. PJTremedal

Nangdisko gipusil, angol

TALAKAG Bukidnon—Naigo ang paa sa usa ka ulitawo human gipusil sa wala mailhing suspek alas 5:30 ang takna sa hapon kagahapon sa Barangay Salukot, ning lungsod.
Ang biktima giila nga si Renheart Haniagan, 17 anyos, ulitawo ug molupyo sa Barangay Masimag, ning lungsod.
Sa imbestigasyon sa Talakag Municipal Police Station gibutyag ni SPO1 Benjamin Gallentes nga adunay disko nga gihimo sa maong dapit sa dihang kalit lamang gipusil ang biktima sa walay igong hinungdan.
Nakuha gikan sa maong dapit ang 3 ka basiyo sa kalibre .45 nga armas nga maoy gigamit sa pagpusil sa maong biktima.
Gidali usab ang biktima sa pagdala sa balay tambalanan sa syudad sa Cagayan de Oro aron katambalan.
Sa interbyu sa Birada News Daily giasoy ni SPO1 Gallentes nga posibleng gitripan og gikasuyaan ang maong biktima hinungdan sa pagpapusil ngadto kaniya.
“Karon padayon ang among imbestigasyon, kay dili na gayod kini tiaw nga mga panghitabo ug daghan na usab ang gakahadlok sa atong lungsod,” pamahayag ni Gallentes.
Gitutukan usab sa kapolisan ang posibilidad nga may gikabikil ang maong biktima hinungdan nga gibalikan siya niini.
Kasamtangan nga giatiman sa Northern Mindanao Medical Center ang biktima human sa naangkon niining mga samad sa iyang paa. Rachel C. Moral PPCRV Talakag, Bukidnon

Hubog natulog giluthang

BALINGOAN Misamis Oriental--Nagpabilin pa nga giatiman sa mga doctor sa Northern Mindanao Medical Center ang usa ka 27 anyos nga lalaki human gipusil sa usa ka waitingshed sa lungsod sa Balingoan, Misamis Oriental alas 3:30 ang takna sa kadlawon, Disyembre 25.
Ang biktima giila nga si Ronelo Bactong, 27 anyos, minyo ug molupyo sa maong lungsod.
Gitumbok nga akusado ang usa ka Jun-jun Callo ug molupyo ra usab sa maong lungsod.
Naangkon sa maong biktima ang duha ka mga samad agi sa bala sa kalibre .45 nga pusil human pusila sa maong akusado.
Sa imbestigasyon sa mga sakop sa Balingoan Municipal Police Station nasayran, nga hilabihan kahubog ang maong biktima hinungdan nga mihimo kini sa pagkatulog sa waitingshed apan kalit lamang siyang gipusil sa maong akusado.
Nasayran nga daling miresponde ang mga sakop sa Balingoan PNP apan abtik usab nga mikagiw ang suspek sa wala matinong lugar.
Dali usab nga gidala ang biktima sa nasangpit nga balay tambalanan sa syudad sa Cagayan de Oro aron katambalan. Violeto Monleon

Gumikan sa problema, 2 milala og hilo

Anaa sa talandugon ang 2 ka mga biktima sa paglala ug hilo sa balay tambalanan sa Northern Mindanao Medical Center sa duha usab ka managlahing hitabo.
Unang gidala sa nasangpit nga balay tambalanan ang usa ka ginang human miyarok sa hypo chloride alas 2:00 ang takna sa kadlawon Disyembre 25.
Gituhoan nga problema sa pamilya ang hinungdan sa maong ginang sa pagyarok niini sa iyang baba sa usa ka hypo.
Kasamtangan nga anaa pa usab kini sa talandugon nga kahimtang sa maong tambalanan.
Samtang sa pikas nga bahin, gidala usab sa usa ka sekyu ang usa ka lalaki human mapalging gabuy-od daplin sa dalan alas 10 ang takna sa gabii sa dalang JR Borja Extension ning syudad sa Cagayan de Oro.
Ang biktima giila nga si Jude Patrick Asequia, 20 anyos, ulitawo ug molupyo sa Barangay Balulang, ning syudad.
Gikabutyag nga usa ka security guard nga giilang si Ramil Canales nga sakop Daguhoy Security Agency ang nakakita sa maong biktima ug iya kini giduol.
Mao na lamay nakita sa maong sekyu nga nagbuy-od ang biktima ug ang ilong nagkadugo uban ang laway niini nga baho kaayong zonrox.
Gumikan niini, wala usab maglangay ang maong gwardiya og gidala niini ang biktima sa Northern Mindanao Medical Center aron katambalan.
Nasuta gikan sa findings sa mga mananambal nga ang mga biktima misuway sa pagkutlo sa ilang kinabuhi gamit ang mga klase sa kemikal nga giilang makamatay.
Kasamtangan nga gi-obserbahan Northern Mindanao Medical Center ang kahimtang sa duruha. Rey B. Cabaraban

>>>>RETURN<<<<

Tanod gitabangan ug pusil, angol

TALAKAG Bukidnon--Padayon nga giatiman sa mga doctor sa Northern Mindanao Medical Center ang usa ka barangay police sa usa ka lungsod human gitabangan ug kulata sa tulo ka tawo ug gipusil alas 12:30 ang takna sa udto niadtong Miyerkules Disyembre 23 sa Barangay San Antonio, Talakag Bukidnon.
Ang biktimang tanod kon Barangay Police giila nga si Carmelino Jabiniao, Jr. ug molupyo ning lungsod.
Samtang gitumbok nga suspek sila si Pepe Abonitalla, Botsoy Abonitalla ug Wally Flores nga maoy responsable sa maong hitabo.
Si Police Senior Inspector Adolfo Mercado hepe sa kapolisan ning lungsod mimando gilayon sa pagsikop sa maong mga suspek.
Dali usab nga gidala sa Northern Mindanao Medical Center sa dakbayan sa Cagayan de Oro ang maong biktima human maigo sa iyang walang bahin sa bukton ug 3 ka igo sa iyang sampot.
Sa imbestigasyon ni PO2 Allan Aznar, imbestigador sa Talakag Police Station nasayran nga igo lamang nga mibadlong ang maong biktima sa nangag-away apan kalit lamang siyang gikulata sa tulo dayon pusil ngadto kaniya.
Dali usab nga misibat ang maong mag suspek ug padayon nga gipangita sa mga ginsakpan sa kapolisan sa Talakag.
Kasamtangan nga nagpabilin sa maong balay tambalanan ang biktima ug padayon ang gihimong pagtambal kaniya sa mga doctor. Rachel C. Moral PPCRV Talakag

Wanted misirko sa motorsiklo, liki ang ulo

Talandugon ang kahimtang sa usa ka lalaki human mituarok ang ulo niini sa dalan alas 7:30 ang takna sa buntag niadtong Biyernes Disyembre 25.
Ang biktima giila nga si Edie Llagas, 25 anyos, ulitawo og molupyo sa Barangay Hinaplanon, Claveria, Misamis Oriental.
Sa imbestigasyon nasayran nga sakay ang biktima sa usa ka motorsiklo sa dihang nahitabo ang aksidente.
Nasayran nga nakainom ang nasangpit nga biktima nga miresulta sa pagkaliki sa iyang ulo ug pagkabali sa walang bahin sa iyang tiil.
Dali usab nga gidala sa mga residente sa Barangay Patrocenio sa maong lungsod ang biktima sa Northern Mindanao Medical Center sa dakbayan sa Cagayan de Oro aron katambalan.
Hisayran usab nga maong biktima nag-atubang sa kasong robbery with murder sa nasangpit nga lungsod ug kasamtangan nga gi-gwardiyahan karon sa kapolisan sa Claveria sa nasangpit nga balay tambalanan. Rey B. Cabaraban